Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) poinformował o przekazaniu Wojewódzkim Funduszom Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) 800 mln zł na realizację wypłat z programu Czyste Powietrze, którego nowa edycja rusza na wiosnę br.
NFOŚiGW wdraża ogólnopolski program Czyste Powietrze pod nadzorem Ministerstwa Klimatu i Środowiska (MKiŚ). Odpowiada za przygotowanie zasad programu, w tym dokumentacji i wytycznych, jak również za zapewnienie we współpracy z odpowiednimi resortami finansowania programu. Z kolei WFOŚiGW jako odrębne, niezależne od NFOŚiGW jednostki, zajmują się przyjmowaniem, rozpatrywaniem, rozliczaniem wniosków o dofinansowanie i wypłatą środków w programie na terenie swoich województw.
Źródła finansowania programu Czyste Powietrze
Program Czyste Powietrze ma zapewnione dwa źródła finansowania na najbliższe lata: KPO i FEnIKS. Środki z KPO są przekazywane na dofinansowanie dla wniosków złożonych przed 22 kwietnia 2024 r. Z kolei finansowanie z FEnIKS przeznaczone jest na dotacje przyznane na podstawie wniosków złożonych od 22 kwietnia 2024 r. W następnej kolejności, jeszcze w tym roku, program Czyste Powietrze ma być zasilany środkami z Funduszu Modernizacyjnego. NFOŚiGW planuje w lutym złożyć wniosek do Europejskiego Banku Inwestycyjnego o przyznanie na ten cel finansowania.
W 2024 r. na wypłaty dla beneficjentów programu Czyste Powietrze NFOŚiGW przekazał do wojewódzkich funduszy ponad 6,3 mld zł. W 2025 r. w ramach Czystego Powietrza planowane są łączne wypłaty na konta WFOŚiGW w wysokości ok. 8 mld zł (w tym ponad 3,46 mld zł z KPO, ponad 3,65 mld zł z FEnIKS).
Wypłata środków z KPO na konta WFOŚiGW przebiega bez zakłóceń, zgodnie ze zgłaszanym przez poszczególne fundusze zapotrzebowaniem. W tym roku cztery WFOŚiGW złożyły w styczniu takie wnioski. Pierwsze trzy płatności z KPO do WFOŚiGW w Lublinie, Wrocławiu, Opolu zrealizowano na kwotę 98 mln zł. Wniosek WFOŚiGW z Warszawy z 21 stycznia na kwotę 72 mln zł jest procedowany.
W ramach finansowania z programu FEnIKS w 2024 r. WFOŚiGW otrzymały łącznie niemal 1,8 mld zł, z czego – z powodu niewykorzystanych nadwyżek – część pieniędzy została z końcem roku zwrócona (498 mln zł). Nadal część WFOŚiGW wykazuje w raportach do NFOŚiGW dodatni bilans – w niektórych funduszach są to niewielkie środki, podczas gdy w innych kwoty do wykorzystania na wypłaty są duże. Obecnie procedowana jest ścieżka przyznania kolejnej puli zaliczek z FEnIKS na I kwartał 2025 r. w wysokości 800 mln zł. Właśnie zapadły decyzje o przyznaniu tych środków i NFOŚiGW zlecił już wypłaty z tej puli.
Dialog z wykonawcami
NFOŚiGW zorganizuje 31 stycznia spotkanie z firmami wykonawczymi, które w ostatnich dniach sygnalizują, że czekają na zaliczki i wypłaty za zrealizowane przedsięwzięcia w ramach programu Czyste Powietrze.
Nowa odsłona programu
Jak zapewnia NFOŚiGW będzie bezpieczniej i prościej aplikować o dopłaty do termomodernizacji domów – to zobowiązanie, które przyświeca reformie programu Czyste Powietrze. Wprowadzone zostaną m.in. limity dotacji do kosztów jednostkowych i wypłata zaliczek na konta celowe beneficjentów. Przygotowywany jest też ogólnopolski program operatorski, który ma zapewnić najuboższej grupie społeczeństwa, zagrożonej ubóstwem energetycznym, pomoc w aplikowaniu, rozliczaniu i przeprowadzeniu inwestycji z dotacją. Dotychczas (stan na 17.01.2025 r.) w programie Czyste Powietrze złożono ponad milion wniosków na ponad 38 mld zł dofinansowania. WFOŚiGW podpisały ponad 847 tys. umów na przeszło 28 mld zł.
Źródło: NFOŚiGW