Zgodnie z raportem „Kapitał niematerialny w globalnych łańcuchach wartości” opublikowanym przez ONZ, Chiny stały się światowym liderem w zakresie zgłoszeń patentowych związanych z technologią PV w latach 2011–2015, z ok. 46% pierwszych zgłoszeń na świecie.
Z raportu wynika, że Chiny miały największy udział w pierwszych wnioskach patentowych dotyczących technologii związanych z każdym segmentem fotowoltaicznym i że większość patentów dotyczyła krzemu, płytek fotowoltaicznych (ang. wafer) i modułów. Autorzy sprawozdania podkreślają jednak, że Chiny wyspecjalizowały się bardziej w zgłaszaniu alternatywnych technologii ogniw słonecznych niż technologii krystalicznych, gdzie największy udział nadal pozostaje w rękach Stanów Zjednoczonych, Japonii i Korei. „Liczby te” – podkreślono w raporcie – „są sprzeczne z obecną przewagą konkurencyjną Chin w zakresie produkcji fotowoltaicznych ogniw krystalicznych”.
Ponad połowa zgłoszeń patentowych w latach 2000–2015 dotyczyła technologii modułów słonecznych, podczas gdy jedna trzecia odnosiła się do technologii ogniw słonecznych, a pozostały odsetek obejmował płytki fotowoltaiczne. W szczytowym okresie w 2011 r. złożono ok. 15 000 zgłoszeń patentowych dotyczących ogniw PV i 20 000 wniosków na moduły. Liczba zgłoszeń spadła jednak o 44% w latach 2011–2015. Spadek ten odnotowano we wszystkich segmentach łańcucha wartości, ale był szczególnie wyraźny w przypadku krzemu, ogniw PV i urządzeń produkcyjnych. Spadek liczby zgłoszeń patentowych (który nie został odnotowany w Chinach) wynikał również z tego, że liczba wnioskodawców spadła, a jednocześnie liczba wniosków patentowych przypadajaca na składającego je wnioskodawcę wzrosła.
Według raportu – „Wiele podmiotów wyszło z rynku, a wejście staje się jeszcze trudniejsze. Jednak firmy, które przetrwały, reagują, zwiększając swoje wysiłki innowacyjne i zgłaszając więcej patentów. Ponadto podmioty te reagują na wstrząsy w branży, koncentrując swoje wysiłki na innowacjach w technologie następnej generacji. Sugeruje to, że zasoby wiedzy chronione prawami ochrony intelektualnej mogą stać się bardziej wartościowe w czasie branżowej reorganizacji”.
Ponadto w raporcie ONZ podkreślono, że Chiny były w stanie wypełnić lukę technologiczną w ciągu ostatnich dwóch lat, nabywając niezbędne zasoby wiedzy, aby wejść na różne etapy łańcucha wartości. „Istniały dwa główne kanały transferu technologii do Chin: urządzenia produkcyjne i wykwalifikowany kapitał ludzki” – stwierdzają eksperci ONZ.
Sprawozdanie pokazuje ponadto, że w 2016 r. najwięksi dostawcy sprzętu PV mieli siedzibę główną firmy w Chinach, a kolejne najważniejsze lokalizacje to Stany Zjednoczone, Niemcy i Japonia. Podkreśla jednak, że ochrona marki staje się coraz ważniejsza na rynku fotowoltaicznym, co wynika z jego zawrotnego wzrostu. Autorzy raportu stwierdzają, że ochrona własności intelektualnej nie jest kluczowym czynnikiem sukcesu chińskich firm z branży solarnej, ale może stać się „znaczącym elementem sukcesu komercyjnego w nadchodzących dekadach”.
Fot. http://www.scmp.com