Fotowoltaika jest najdynamiczniej rozwijającym się sektorem OZE. Najlepsze warunki pod względem nasłonecznienia i infrastruktury elektroenergetycznej oferują województwa południowo-wschodnie i opolskie. Instalacje PV można stawiać również na terenach rekultywowanych.
Przemysłowe wykorzystanie odnawialnych źródeł energii jako alternatywy dla węgla i atomu już od kilku lat jest jednym z głównych tematów poruszanych w branży energetycznej. W Polsce przez wiele lat skupiano się na rozwijaniu energetyki wiatrowej, ale w ostatnich latach istny boom przeżywa sektor fotowoltaiki i niewykluczone, że już w niedługim czasie to ona wysunie się na czoło. Sektor PV rozwija się bowiem najbardziej dynamicznie spośród wszystkich metod pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych.
Wpływ na nieustannie rosnącą popularność fotowoltaiki ma kilka czynników. Przede wszystkim postawienie instalacji PV jest najtańsze ze wszystkich technologii OZE. Wynika to zarówno z samej jej konstrukcji, jak i z tego, że dzięki coraz lepszym rozwiązaniom technologicznym cena paneli sukcesywnie spada od kilku lat. Nie można też zapominać o korzystnym systemie wsparcia państwowego, zwłaszcza dla elektrowni fotowoltaicznych o mocy do 1 MW.
| Województwo | Nasłonecznienie |
| lubelskie | 1050–1100 kWh/kWP |
| podkarpackie | 1050–1100 kWh/kWP |
| opolskie | 1025–1100 kWh/kWP |
| świętokrzyskie | 1025–1100 kWh/kWP |
| łódzkie | 1025–1075 kWh/kWP |
| śląskie | 1025–1075 kWh/kWP |
| małopolskie | 1000–1100 kWh/kWP |
| mazowieckie | 1000–1050 kWh/kWP |
| dolnośląskie | 975–1050 kWh/kWP |
| lubuskie | 975–1050 kWh/kWP |
| podlaskie | 975–1050 kWh/kWP |
| warmińsko-mazurskie | 975–1050 kWh/kWP |
| wielkopolskie | 975–1050 kWh/kWP |
| zachodniopomorskie | 975–1050 kWh/kWP |
| kujawsko-pomorskie | 975–1050 kWh/kWP |
| pomorskie | 950–1075 kWh/kWP |
Tab. Nasłonecznienie w poszczególnych województwach. Źródło: Solar resource map © 2019 Solargis. https://solargis.com
O czym zatem powinni pamiętać inwestorzy planujący uruchomić dużą elektrownię fotowoltaiczną?
Najmocniej nasłoneczniona jest południowo-wschodnia część Polski
Choć warunki w całej Polsce są korzystne dla rozwoju fotowoltaiki, to zdecydowanie najlepsze oferują południowo-wschodnie województwa – lubelskie i podkarpackie oraz opolskie. Mniej korzystnie wygląda sytuacja na Pomorzu – tu amplituda jest największa, waha się od najniższej w skali Polski wartości nasłonecznienia w wysokości 950 kWh/kWp do 1075 kWh/kWp w kilku miejscach w województwie. Na większości jego powierzchni jednak wynosi ona 1000 kWh/kWp. Z kolei najbardziej nasłonecznione województwo lubelskie jest podzielone na pół pod względem wartości nasłonecznienia. W jednej części wynosi ona 1050 kwh/kWp, a w drugiej 1100 kWh/kWp.
Odległość od przyłącza do sieci wpływa na cenę inwestycji
Drugim niezwykle istotnym czynnikiem, na który powinni zwracać uwagę inwestorzy, jest gęstość sieci elektroenergetycznej na terenie, gdzie planują postawić elektrownię PV. Musi ona być podłączona do sieci średniego napięcia. Koszt przyłączenia wynosi 60 000 zł w przypadku, gdy instalacja zlokalizowana jest w bezpośrednim sąsiedztwie przyłącza (połowę opłaca dystrybutor, a połowę właściciel instalacji). W przeciwnym wypadku cena rośnie proporcjonalnie do odległości od sieci i może znacząco wzrosnąć .
Analizując dane na temat sieci elektroenergetycznej, możemy zauważyć, że podobnie jak w przypadku nasłonecznienia, najkorzystniej dla inwestorów sytuacja wygląda w województwach południowo-wschodnich oraz w opolskim, które obsługują PGE oraz Tauron. Warto też zwrócić uwagę, że tych dwóch operatorów ma również duże doświadczenie we współpracy z wytwórcami energii z OZE. Do ich sieci przyłączonych jest odpowiednio 19,8 oraz 17,5 tys. instalacji.
Wykorzystanie terenów rekultywowanych
Dużym zainteresowaniem inwestorów cieszą się instalacje PV o mocy do 1 MW. Zajmują one ok. 2 ha, więc nie są montowane na dachach budynków, tylko bezpośrednio na ziemi. Tu ujawnia się wielka zaleta ich konstrukcji. Są one bowiem na tyle lekkie, że wystarczy, aby były one jedynie posadowione na gruncie, a nie trwale z nim związane.
Wiąże się to z szeregiem korzyści. Po pierwsze, taka instalacja wymaga z tego tytułu znacznie mniejszej liczby pozwoleń budowlanych w porównaniu z innymi instalacjami OZE. Co więcej, mogą one być stawiane w miejscach nienadających się pod inną zabudowę, jak np. tereny rekultywowane. Najważniejszym czynnikiem przy wyborze miejsca na inwestycję jest to, czy będzie można ustawić panele w południowym pochyleniu. Trzeba też zwrócić uwagę, czy okoliczna roślinność lub budynki nie będą jej zacieniały.
Fot. PCWO
Małgorzata Gil, dyrektor Działu Projektów w PCWO Energy SA