Innowacyjny projekt instalacji paneli fotowoltaicznych na wodzie jest pilotażowo wdrażany w spółce Energa Wytwarzanie. W zbiorniku przy elektrowni wodnej w Łapinie po raz pierwszy w Polsce umieszczono panele PV wytwarzające energię elektryczną na wodzie. Instalacje te mają na celu poprawę ich efektywności i zwiększenie poziomu generowanej energii. Po uzyskaniu pozytywnych efektów, Grupa Energa nie wyklucza możliwości szerszego zastosowania tego rozwiązania.
Energa Wytwarzanie bada potencjał elektrowni fotowoltaicznej z umieszczonymi panelami PV na wodzie. Spółka rozpoczęła pilotaż tego innowacyjnego rozwiązania na zbiorniku przy elektrowni wodnej w Łapinie. To pierwsze takie rozwiązanie w Polsce.
Grupa Energa eksploatuje dwie elektrownie fotowoltaiczne na lądzie, w tym jedną z największych tego typu instalacji w Polsce. Elektrownia fotowoltaiczna (PV) Czernikowo we wsi Wygoda koło Torunia ma moc 3,77 MW. Roczna produkcja brutto energii elektrycznej dla czernikowskiej farmy w 2017 r. wyniosła ok. 3204 MWh, co wystarcza na pokrycie rocznego zapotrzebowania ok. 1115 gospodarstw domowych. Instalacja ta składa się z blisko 16 tys. paneli – każdy o mocy 240 W, które zajmują powierzchnię ponad 22,5 tys. m2. Druga instalacja należąca do Grupy Energa – PV Delta znajduje się w Gdańsku. Ma moc 1,63 MW, a jej produkcja w 2017 r. wyniosła 1381 MWh brutto.
– Kilkuletnia praca tych źródeł pozwoliła nam na zebranie wielu wniosków. Wiemy, jak właściwie prognozować produkcję, potrafimy ocenić zależności wydajności modułów od ich warunków lokalnych oraz wpływ temperatury i zanieczyszczeń na osiągi elektrowni fotowoltaicznej – mówi Piotr Meler, prezes Zarządu Energa Wytwarzanie SA.
Elektrownie fotowoltaiczne posadowione na wodzie są stawiane w wielu miejscach na świecie. Najwięcej tego typu instalacji powstaje właśnie w krajach Dalekiego Wschodu – w Chinach, Korei Południowej czy Japonii. Pływające farmy fotowoltaiczne nierzadko osiągają tam łącznie nawet kilkaset MW mocy zainstalowanej. Technologia coraz częściej wykorzystywana jest również w Europie – w Holandii, Wielkiej Brytanii czy Francji.
Jak wynika z analizy zastosowania tej technologii w świecie, przeniesienie paneli PV na wodę pozwala istotnie zwiększyć wielkość wyprodukowanej energii elektrycznej. W związku z tym, iż warunki atmosferyczne w Polsce różnią się znacznie od krajów, w których PV na wodzie zaczynają być popularne, wydaje się być zasadnym sprawdzenie, czy taki układ poprawi efektywność instalacji fotowoltaicznej w naszym klimacie.
Panele umieszczone na konstrukcji posadowionej na wodzie rozwiązują kilka problemów fotowoltaiki wpływających na obniżenie sprawności całej instalacji. Chodzi głównie o wzrost temperatury ogniw oraz zabrudzenia osadzające się na ich powierzchni. Okres od maja do września, czyli najbardziej efektywny pod względem nasłonecznienia w Polsce, to również miesiące o najwyższej średniej temperaturze powietrza i o największym pyleniu roślin. Umieszczenie instalacji na wodzie w założeniu pozwoli na lepsze chłodzenie modułów PV, co powinno przełożyć się na zwiększenie ich sprawności. Ponadto, nad zbiornikami wodnymi unosi się o wiele mniej kurzu i pyłów, przez co panele w mniejszym stopniu będą ulegały zakurzeniu i zabrudzeniu. Dzięki temu powinny produkować większą ilość energii elektrycznej w stosunku do paneli posadowionych na gruncie.
Energa Wytwarzanie testuje instalację o mocy kilku kW. Badania pilotażowe mają potwierdzić przydatność pływających farm fotowoltaicznych w polskich warunkach klimatycznych. Testy będą trwać w zmieniających się warunkach pogodowych, przez dwanaście miesięcy.
Polska już od kilku lat korzysta z energii promieniowania słonecznego, a fotowoltaika jest popularnym sposobem na jej pozyskanie. W całym kraju pracuje niemal 600 dużych koncesjonowanych instalacji, a tysiące mniejszych umieszczonych jest na prywatnych działkach czy też dachach domów. Łączna moc pozyskiwana z tego rodzaju źródeł nie jest jeszcze wielka. To zaledwie ok. 100 MW mocy zainstalowanej w koncesjonowanych instalacjach fotowoltaicznych. Dla porównania, ok. 6000 MW mocy mają obecnie w Polsce farmy wiatrowe. Jednakże w ostatnich latach następuje duże zainteresowanie zastosowaniem systemami PV. Planowane zmiany w prawodawstwie mogą być katalizatorem ich dynamicznego rozwoju.