Transformacja energetyczna i osiągnięcie neutralności klimatycznej to kluczowe cele na najbliższe lata, które Polska stara się zrealizować poprzez intensyfikację wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym fotowoltaiki. Chociaż nie bez utrudnień, mocy w fotowoltaice przybywa i od dłuższego czasu nasz rynek wymieniany jest w europejskiej czołówce najdynamiczniejszego rozwoju. Obecnie mamy ponad 18 GW zainstalowanych w fotowoltaice, z czego około połowa to fotowoltaika wielkoskalowa. Największe wyzwania dla energetyki słonecznej w Polsce wskazują eksperci, którzy już w najbliższych dniach spotkają się na Kongresie PV, by rozmawiać o przyszłości sektora.
– Fotowoltaika to wciąż najszybciej rozwijający się sektor energetyki w Polsce i na świecie. Przyrost nowych mocy dystansuje założenia obowiązujących wciąż rządowych dokumentów strategicznych. W dużej mierze ten rozwój dzieje się wbrew nawarstwiającym się przeszkodom – czy to administracyjnym, czy wynikającym z ograniczeń sieciowych. Świadczy to o dojrzałości i sile naszej branży – mówi Ewa Magiera, Prezes Zarządu Polskiego Sowarzyszenia Fotowoltaiki.
W 2023 roku negatywnie rozpatrzone wnioski o przyłączenie do sieci dotyczyły aż 83,6 GW! Wprawdzie, jak podkreśla URE, nie jest to realna wielkość mocy, dla której nie uzyskano przyłączeń w minionym roku, ponieważ zdarza się, że dany przedsiębiorca kilka razy składa te same wnioski o przyłączenie do różnych miejsc w sieci. Niemniej, jeśli weźmie się pod uwagę skalę odmów z roku 2022 (51 GW), widać skalę stojących przed polską energetyką wyzwań.
Redysponowanie mocy z fotowoltaiki
– Fotowoltaika już dziś jest jednym z filarów transformacji energetycznej w Polsce, gdyż najwięcej mocy zainstalowanej OZE pochodzi właśnie ze słońca. Rozwój fotowoltaiki przyczynia się do dywersyfikacji źródeł energii oraz zwiększa bezpieczeństwo energetyczne kraju. Ponadto, inwestycje branży słonecznej stymulują lokalny rozwój gospodarczy, tworząc nowe miejsca pracy i promując nowoczesne technologie energetyczne – mówi Bartomiej Zysiński, Prezes Zarządu Solartech.
Kolejne rekordy produkcji energii z instalacji fotowoltaicznych coraz częściej wiążą się jednak z rekordami jej redukcji przez operatorów sieci. Normą stają się komunikaty PSE informujące o kolejnych przymusowych ograniczeniach pracy instalacji OZE. Wymuszona redukcja produkcji energii odnawialnej, szczególnie z dużych instalacji fotowoltaicznych, wpływa negatywnie nie tylko na działalność firm z sektora, ale przede wszystkim na całą gospodarkę. Jest to ogromne marnotrawstwo taniej zielonej energii, niezbędnej dla konkurencyjności polskiego przemysłu na międzynarodowych rynkach.
Uelastycznienie sieci elektroenergetycznej
Aby umożliwić dalszy rozwój fotowoltaiki, konieczne jest uelastycznienie sieci elektroenergetycznej. Modernizacja infrastruktury, wdrażanie inteligentnych systemów zarządzania energią oraz rozwój technologii umożliwiających lepsze zarządzanie produkcją i konsumpcją energii z OZE są kluczowe. Zdaniem branży inwestycje w infrastrukturę powinny być priorytetem, aby umożliwić skuteczne integrowanie coraz większej liczby instalacji fotowoltaicznych.
– Polska potrzebuje magazynów energii w lokalizacjach, gdzie operatorzy systemów elektroenergetycznych będą mogli elastycznie dysponować mocami wytwórczymi z odnawialnych źródeł energii. Dzięki wykorzystaniu tych technologii można wesprzeć funkcjonowanie sieci oraz zapewnić stabilizację dostaw energii ze źródeł odnawialnych. Optymalizacja przyłączanych instalacji w oparciu o rozwiązania cable pooling to również sposób na ograniczanie przymusowego redysponowania mocy z OZE. W OX2 widzimy dużą potrzebę synergii pomiędzy instalacjami OZE, takimi jak wielkoskalowe farmy fotowoltaiczne z magazynami energii. To kluczowy element dla stabilizacji sieci w połączeniu z światowym rozwojem źródeł odnawialnych – mówi Marta Głód, Dyrektor ds. Rozwoju Projektów, OX2 Polska.
Przedstawiciele branży podkreślają, że wsparcie dla rozwoju technologii magazynowania energii, zarówno na poziomie przemysłowym, jak i indywidualnym, jest kluczowe dla przyszłości sektora fotowoltaicznego w Polsce.
– Jednym z warunków rozwoju energetyki rozproszonej jest magazynowanie energii, które pozwoli m.in. na równoważenie podaży i popytu, utrzymanie stabilnej pracy sieci czy regulację napięcia. Inwestycje w infrastrukturę sieciowo-magazynową są kluczowe, aby przeciwdziałać redukcjom mocy OZE. Bez stabilności systemu dalszy rozwój zielonej energii nie będzie możliwy – podkreśla Jarosław Żelewski, Dyrektor operacyjny w Nomad electric Services.
– Aby maksymalnie wykorzystać potencjał generacji energii słonecznej w Polsce, potrzebny jest rozwój sektora magazynowania energii – wówczas rola fotowoltaiki w miksie energetycznym Polski będzie jeszcze większa – potwierdza Bartomiej Zysiński z Solartech.
Dialog społeczny priorytetem
Wyzwania dla sektora PV są też związane z innym obszarem, który zawsze staramy się mieć na uwadze. Im więcej powstających farm słonecznych, tym niestety większe ryzyko konfliktów z nimi związanych. Coraz częściej lokalne społeczności protestują przeciwko budowie dużych farm fotowoltaicznych, obawiając się negatywnego wpływu na krajobraz, lokalną faunę i florę, a także na wartość nieruchomości. Nie przechodzimy nad tymi kwestiami obojętnie. Naszym priorytetem jest rozwój zrównoważony oraz dialog z mieszkańcami i innymi lokalnymi interesariuszami, gdyż patrzymy na nasze inwestycje długofalowo, jako trwały element lokalnego krajobrazu społeczno-przyrodniczego. Dążymy do maksymalizacji korzyści z inwestycji także dla jej szeroko rozumianego otoczenia. Dlatego energetyka słoneczna nieustannie cieszy się największym poparciem i akceptacją w kolejnych badaniach opinii publicznej.
– Odnawialne źródła energii zdecydowanie przodują we wszystkich aspektach porównawczej oceny różnych sposobów wytwarzania energii. Spośród nich zaś najlepsze rezultaty otrzymuje elektrownia słoneczna. Na drugim miejscu znajduje się elektrownia wiatrowa. Najbardziej preferowanym typem źródła energii są elektrownie słoneczne oraz elektrownie wiatrowe. Jednak, to elektrownie słoneczne najczęściej wskazywano na pierwszym miejscu (33% vs. 25% dla wiatrowych) – podaje Marek Garlicki z Centrum Badań Marketingowych INDICATOR.
Sektor fotowoltaiczny w Polsce ma ogromny potencjał, ale aby go w pełni wykorzystać, konieczne jest stawienie czoła licznym wyzwaniom. Elastyczność sieci, modernizacja infrastruktury oraz dialog społeczny to kluczowe kwestie, które wymagają uwagi. Dalszy rozwój fotowoltaiki zależy od wzrostu zdolności do optymalnego zarządzania produkcją energii, dzięki wprowadzeniu nowoczesnych rozwiązań, takich jak technologie magazynowe. Tylko w ten sposób Polska będzie mogła skutecznie kontynuować zieloną transformację energetyczną i dążyć do neutralności klimatycznej.
Już 27 maja rozpocznie się najważniejsze wydarzenie branży fotowoltaicznej w Polsce – Kongres PV w Warszawie. Dwa intensywne dni, spotkania B2B, sesje merytoryczne, wystawcy i dodatkowe atrakcje.
Więcej informacji:
https://kongrespv.pl/